Einde rentevastperiode
Ongeacht of je nu ondernemer bent of in loondienst werkt, is het een goed
moment om je hypotheek eens tegen het licht te houden wanneer de rentevast
periode afloopt. Je bank zal je dan een aanbod doen om de hypotheek te
verlengen.

Optie 1: ingaan op aanbod van je huidige bank
Uit onderzoek van de Autoriteit
Financiële Marken (AFM) blijkt dat meer dan driekwart van de mensen
ingaat op het aanbod van de bank en hun hypotheek verlengt.

Wanneer je van een baan in loondienst voor jezelf begint ben niet verplicht om
dit aan je hypotheekverstrekker te melden. Ook niet wanneer de bank je een
voorstel doet voor het verlengen van je hypotheek. Het voorstel dien je
minimaal een maand voor het aflopen van de rentevast periode te ontvangen.
In dit schrijven zal je bank je de mogelijkheid geven de rente opnieuw voor
een bepaalde periode vast te zetten.

Let op dat de bank je voorstellen doet voor meerdere rentevast periodes zodat
je kunt kiezen hoe lang je de rente vast wilt zitten. Om je goed te kunnen
oriënteren voor je eventueel op het voorstel van de bank ingaat, is het
volgens Vereniging Eigen Huis (VEH) handig om al ruim (3 tot 4 maanden) voor
het aflopen van de rentevast periode de bank om een nieuw voorstel te
vragen. Zo weet je bijtijds waar je aan toe bent en kun je gebruikmaken van
het aanbod. Niets zeggen en het aanbod afwachten is dus misschien geen gek
idee voor de meeste ondernemers.

Het nadeel is dat je woonlasten vaak aardig zullen stijgen als je op het
voorstel van je bank ingaat. Deels kan dit onvermijdelijk zijn. Wie
bijvoorbeeld in 2004 of 2005 een hypotheek afsloot toen de rente nog
historisch laag was, zal wanneer de rentevast periode op korte termijn
afloopt tegen een hoger percentage moeten oversluiten. De percentages kunnen
wel 1,5 a 2 procentpunten hoger liggen, schreef Z24 collega Jeroen de Boer
in dit artikel.

Voor mensen in een dergelijke situatie houdt dit een stijging in van honderden
euro’s per maand. Dit zal ongetwijfeld pijn doen in de portemonnee, maar er
is niet veel dat je eraan kunt doen behalve de hypotheek deels aflossen
zodat het bedrag waarover je hypotheekrente betaalt lager wordt. Schrale
troost is dat het (deels) aflossen van de hypotheek aan het einde van de
rentevast periode zonder boete kan.

Rentediscriminatie
Een ander addertje onder het gras waar je rekening mee moet houden wanneer je
een nieuw voorstel van je bank ontvangt, is dat de rente hoger kan uitvallen
omdat allerlei rentekortingen vervallen. Om nieuwe klanten te trekken, geven
banken wel eens korting op de hypotheekrente. Volgens Vereniging Eigen Huis
lag het percentage van de kortingen in het voorjaar van 2011 tussen de 0,05
en 0,4 procent. De totale korting kan echter hoger uitpakken omdat in de
praktijk kortingen vaak gecombineerd worden.

Geld besparen door goed rond te kijken
Met een dreigende stijging van je maandlasten met honderden euro’s in het
verschiet kan het in ieder geval geen kwaad om te onderzoeken of het loont
om over te stappen naar een andere bank. Die is wellicht bereid om je tegen
scherpere voorwaarden een hypotheek te verstrekken en je kunt aan het einde
van de rentevast periode vrijwel altijd boetevrij van bank wisselen.
Bovendien wijst onafhankelijk financieel planner Fons de Bilde (ook
voorzitter van de Vereniging voor Onafhankelijke Financieel Planners) erop
dat je de informatie die je bij de concurrenten opdoet kunt gebruiken om te
onderhandelen over het voorstel dat je huidige bank heeft gedaan voor het
verlengen van je hypotheek.

Optie 2: Overstappen naar een andere bank
Wanneer je naar een andere bank wilt overstappen, zal deze je behandelen als
een nieuwe klant en loop je dus tegen precies dezelfde problemen aan als
startende ondernemers die een nieuw huis willen kopen en willen financieren
met een hypotheek van de bank. Vooral voor startende ondernemers is het
bijna onmogelijk om een nieuwe hypotheek te krijgen, zo bleek al in het
artikel Hoe
financier je als startende ondernemer een huis? . Leslie Hogeveen,
marketing manager bij de Hypotheker licht toe: “Drie volledige
jaarrekeningen is het minimum. Banken willen steeds meer risico’s
uitsluiten”.

Op basis hiervan bepaalt de bank de hoogte van de hypotheek die hij je wil
verstrekken. En dat kan in het bijzonder voor ondernemers tegenvallen, weet
onafhankelijk financieel planner Fons de Bilde: “juist door de crisis viel
bij veel zelfstandigen de omzet wat tegen en hebben ze mindere jaren
gedraaid. Hierdoor kan het best zijn dat je je hypotheek niet kunt
oversluiten bij een andere bank”.

Hypotheken met variabele rente
In zijn praktijk komt de Bilde regelmatig in aanraking met ondernemers die
niet hun hypotheek willen oversluiten om een heel andere reden. “Veel mensen
die een hypotheek hebben afgesloten met een variabel rentepercentage krijgen
na 5 jaar te maken met een aanzienlijke verhoging van hun lasten omdat
vrijwel alle banken na deze periode ze zogenaamde opslag verhogen”. De rente
die je over een hypothecaire lening met een variabele rente betaalt is
namelijk gebaseerd op de rente die banken elkaar onderling in rekening
brengen, de euribor, verhoogd met een bepaalde opslag van bijvoorbeeld 1
procent (of 100 basispunten in het jargon).

Na 5 jaar kan die opslag best stijgen naar bijvoorbeeld 3 procent. “Op dat
moment zit je klem en kun je vrijwel geen kant meer op”, vertelt de Bilde.
Een hypotheek krijgen bij een andere bank is vaak nog moeilijker dan voor
startende ondernemers die een hypotheek af willen sluiten voor de koop van
de woning omdat het bedrag van de lening te hoog is om geaccepteerd te
worden.

De financieel planner voegt toe: “Het verkopen van het huis is ook geen
aantrekkelijke optie vanwege het risico dat je blijft zitten met een
restschuld.” En je moet dan natuurlijk maar weer nieuwe woonruimte zien te
vinden.

De enige optie die rest buiten het slikken van de verhoging van de opslag is
het vastzetten van de rente voor een aantal jaar. Dit kan overigens vrijwel
altijd zonder extra kosten. Het rentepercentage is aan de andere kant weer
hoger wanneer je het langer vastzet.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl